Γενικές πληροφορίες για την κλινική ύπνωση:
Η ύπνωση είναι μια φυσιολογική κατάσταση της ανθρώπινης φύσης. Πολλές φορές την ημέρα βρισκόμαστε σε μια τέτοια κατάσταση στην οποία το συνειδητό μας ταξιδεύει σε σκέψεις και εικόνες ενώ το υποσυνείδητο αναλαμβάνει όλες τις λειτουργίες και πράξεις. Πολλές φορές λέμε «το έκανα ασυνείδητα», ή οδηγούσα τόση ώρα και δεν θυμάμαι πως πέρασα όλα αυτά τα φανάρια....Όλες αυτές οι στιγμές στην καθημερινότητα μας που βυθιζόμαστε σε βαθιά σκέψη και αποκοβόμαστε στιγμιαία από το παρόν βρισκόμαστε σε ύπνωση. Για να συμμετάσχει κάποιος σε μια συνεδρία ύπνωσης πρέπει να δώσει την συγκατάθεσή του και να εμπιστεύεται τον θεραπευτή. Κατά την διάρκεια της ύπνωσης το άτομο βρίσκεται σε μια κατάσταση εστιασμένης προσοχής και μειωμένης περιφερειακής επίγνωσης ενώ έχει μια ενισχυμένη ικανότητα να ανταποκριθεί θετικά σε κάποια παρότρυνση.
Ο όρος «ύπνωση» μπορεί επίσης να αναφέρεται σε μια τέχνη, δεξιότητα, ή τεχνική η οποία μπορεί να προκαλέσει χαλάρωση και ηρεμία. Υπάρχουν δυο θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ύπνωσης. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι προσεγγίσεις που αντιμετωπίζουν την ύπνωση ως μια τροποποιημένη κατάσταση του μυαλού (trance), που χαρακτηρίζεται από ένα επίπεδο συνειδητοποίησης διαφορετικό από τη συνήθη συνειδητή κατάσταση που βρισκόμαστε. Αντίθετα, στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι προσεγγίσεις που αντιμετωπίζουν την ύπνωση ως μια μορφή ευφάνταστης θέσπισης ρόλων όπως συμβαίνει στην ηθοποιία και στα διάφορα σόου (stage hypnosis) που δεν έχει καμία σχέση με την κλινική ή αθλητική ύπνωση.
Τι συμβαίνει κατά την διάρκεια της ύπνωση:
Κατά τη διάρκεια της ύπνωσης, το υπνωτιζόμενο άτομο βρίσκεται σε μια αυξημένη κατάσταση εστίασης και συγκέντρωσης. Το άτομο μπορεί να επικεντρωθεί έντονα σε μια συγκεκριμένη σκέψη ή ανακαλούμενη μνήμη, ενώ μπορεί να απομονώσει άλλες «αρνητικές» πηγές που μπορεί να αποσπάσουν το άτομο από αυτή την κατάσταση όπως ο θόρυβος, το φως, και άλλες αισθήσεις. Κατά την διάρκεια της ύπνωσης, το άτομο παρουσιάζει μια αυξανόμενη επιρρέπεια στις προτάσεις του θεραπευτή εφόσον αυτές είναι ηθικά αποδεκτές από τον συμμετέχοντα.
Η ύπνωση προκαλείται συνήθως από μια διαδικασία γνωστή ως υπνωτική επαγωγή που περιλαμβάνει μια σειρά από προκαταρκτικές οδηγίες και προτάσεις. Η χρήση του υπνωτισμού για θεραπευτικούς σκοπούς αναφέρεται ως "υπνοθεραπεία", ενώ η χρήση του ως μια μορφή ψυχαγωγίας για ένα ακροατήριο είναι γνωστή ως "ύπνωση επί σκηνής" (stage hypnosis) όπου αποτελείτε από έναν συνδυασμός από φτηνά τρικ, με τους συμμετέχοντες να έχουν τον κύριο ρόλο.
Υπνοθεραπευτής ονομάζεται το πρόσωπο που χρησιμοποιεί την ύπνωση ως το κύριο εργαλείο για να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να επιτύχουν τους στόχους τους. Οι υπνοθεραπευτές διαφέρουν συχνά από άλλους θεραπευτές επειδή εστιάζουν στο ρόλο των υποσυνείδητων συμπεριφορών και στον τρόπο με τον οποίο αυτές επηρεάζουν την ζωή των πελατών τους.
Υπάρχει η ύπνωση σαν αναγνωρισμένη μορφή θεραπείας;
Η ύπνωση αποτελεί μέρος της συμπληρωματικής ιατρικής γιατί δρα συμπληρωματικά με άλλες προσεγγίσεις και όχι ως εναλλακτική θεραπεία. Ο Δρ. John Kappas, ιδρυτής του Ινστιτούτου Hypnosis Motivation Institute, έγραψε και καθόρισε το επάγγελμα του Υπνοθεραπευτή στο Ομοσπονδιακό Λεξικό Επαγγελματικών Τίτλων το 1973 ως: «Υπνοθεραπευτής είναι αυτός που προκαλεί ένα επίπεδο ύπνωσης στον θεραπευόμενο του για να αυξήσει τα κίνητρα του ή να αλλάξει τα πρότυπα συμπεριφοράς. Συσκέπτεται με τον πελάτη για να καθορίσει τη φύση του προβλήματος. Προετοιμάζει τον πελάτη για να μπει στο υπνωτικό στάδιο με το να εξηγεί πώς λειτουργεί η ύπνωση και τι θα βιώσει ο πελάτης. Υποβάλλει τους πελάτες του σε μια σειρά δοκιμών για να καθορίσει το βαθμό φυσικής και συναισθηματικής δεκτικότητας στις υποβολές. Προκαλεί το υπνωτικό στάδιο στον πελάτη του, χρησιμοποιώντας τις εξατομικευμένες μεθόδους και τεχνικές ύπνωσης βασισμένες στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων των δοκιμών και την ανάλυση του προβλήματος του πελάτη. Μπορεί επίσης να εκπαιδεύει τους πελάτες του σε τεχνικές αυτοΰπνωσης». Ο κωδικός επαγγέλματος του υπνοθεραπευτή είναι «Hypnotherapist - 079.157-010».
Τι ακριβώς συμβαίνει κατά τη διάρκεια της κλινικής ύπνωσης;
Η διαδικασία της πρώτης συνεδρίας περιλαμβάνει τα εξής:
-
Ενημέρωση για το τι είναι ύπνωση, επεξήγηση της διαδικασίας, και συζήτηση για τα αναμενόμενα αποτελέσματα
-
Πλήρης ιατρικό ιστορικό και αναλυτική συνέντευξή
-
Εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης
-
Έναρξη ύπνωσης και υπνωτικής επαγωγής
-
Απολογισμός και επεξηγήσεις
Στις επόμενες συνεδρίες που ακολουθούν, ο θεραπευτής επεξηγεί στον πελάτη τι ακριβώς θα ακολουθήσει ενώ μετά από κάθε συνεδρία ακολουθεί συζήτηση και επεξήγηση.
Εκτός από την πρώτη συνεδρία που μπορεί να διαρκέσει από 2-5 ώρες (λόγω του ιστορικού και της συνέντευξης), όλες οι συνεδρίες ολοκληρώνονται σε 45-90 λεπτά. Ανάλογα με το θέμα που ο πελάτης επιθυμεί να επιλύσει, οι συνεδρίες κυμαίνονται από 3-6 και πολύ σπάνια στις 10 εάν πολλαπλά θέματα προκύπτουν στην πορεία των συνεδριών.
Είναι μια αξιόπιστη μέθοδος; Υπάρχουν σχετικές μελέτες που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά της;
Η ύπνωση αποτελεί μέρος της συμπληρωματικής ιατρικής γιατί δρα συμπληρωματικά με άλλες προσεγγίσεις και όχι ως εναλλακτική θεραπεία όπως ο πολύς κόσμος πιστεύει. Μάλιστα πολλά εθνικά συστήματα υγείας όπως το NΗS του Ηνωμένου Βασιλείου και το NIH των ΗΠΑ καλύπτουν τα έξοδα συνεδριών στους ασθενείς που πληρούν τις προϋποθέσεις.
Μέχρι τον Απρίλιο του 2019 έχουν δημοσιευθεί πάνω από 5000 κλινικές και ανασκοπικές μελέτες που έχουν εξετάσει την χρήση της κλινικής ύπνωσης για την θεραπεία ή την μείωση των συμπτωμάτων ψυχοσωματικών νοσημάτων. Ακόμα υπάρχουν πάνω από 1500 μελέτες που αναφέρουν την χρήση της ύπνωσης σε παιδιατρικούς πληθυσμούς με εξίσου σημαντικά αποτελέσματα.
Με ποιο τρόπο μπορεί να αλλάξει τη ζωή του ασθενούς; Μπορείτε να μου αναφέρετε κάποια παραδείγματα;
Η ύπνωση βοηθάει τους ασθενείς να διαχειριστούν καλύτερα τα συναισθήματα που σχετίζονται με τα συμπτώματα της πάθησης. Πολλοί ασθενείς υποφέρουν από στρες και κατάθλιψη ως αποτέλεσμα της σοβαρότητας και της συχνότητας των συμπτωμάτων της ασθένειας που πάσχουν, τα οποία οδηγούν τον ασθενή να αντιλαμβάνεται τα συμπτώματα πιο έντονα οδηγώντας τον πολύ συχνά σε απόγνωση. Η ύπνωση αρχικά μαθαίνει στον ασθενή να διαχειρίζεται το στρες που προκαλούν τα συμπτώματα και στην συνέχεια, εάν υπάρχει ψυχοσωματική βάση στο πρόβλημα, να μειώσει ή να εξαλείψει τα συμπτώματα αυτά.
Για παράδειγμα όταν κάποιος πάσχει από ισχυρούς και συχνούς πονοκεφάλους (κεφαλαλγίες) οι οποίοι δεν έχουν κάποια παθολογική βάση, η ύπνωση μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να μείνουν ήρεμοι όταν αρχίζουν τα πρώτα συμπτώματα κεφαλαλγίας, αλλά και να μειώσουν την ένταση των συμπτωμάτων. Τις περισσότερες φορές οι ασθενείς βρίσκουν οριστική ίαση ή δραματική μείωση της συχνότητας και της έντασης των συμπτωμάτων.
Πως μπορεί να βοηθήσει κάποιον να βρει την εσωτερική του ηρεμία;
Η έλλειψη εσωτερικής ηρεμίας είναι μια καθαρά ψυχική διαταραχή που επηρεάζει το σώμα και το μυαλό (την σκέψη) με κοινωνικές προεκτάσεις και μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε σοβαρές ασθένειες όπως η υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Η ύπνωση μπορεί να βρει τις αιτίες που ένα άτομο δεν μπορεί να διαχειριστεί το καθημερινό στρες και να το βοηθήσει με διάφορες τεχνικές να εξαλείψει τις διάφορες φοβίες οι οποίες οδηγούν στο άγχος και δυνητικά στο υπερβολικό στρες. Ακόμα μέσω της αυτούπνωσης, οι πελάτες μαθαίνουν να αυτοδιαχειρίζονται και νέα πιθανά προβλήματα οδηγώντας τον εαυτό τους σε μια νέα κατάσταση η οποία ευνοεί μια πιο θετική στάση ζωής
Ποιες είναι οι παθήσεις που μπορούν να ευνοηθούν από την ύπνωση?
Τα οφέλη από την ύπνωση είναι πολλά: από τη μείωση, ακόμα και την εξάλειψη του πόνου, μέχρι την καταπολέμηση του φόβου, το ξεφόρτωμα χρόνιων ψυχικών πόνων, την αύξηση της αυτοπεποίθησης, τη μείωση του άγχους αλλά και την αλλαγή χρόνιων διαταραχών και συνηθειών, όπως το κάπνισμα, διατροφικές συνήθειες που προκαλούν παχυσαρκία ή νευρική ανορεξία, προβλήματα ύπνου και άλλα πολλά. Πιο αναλυτικά:
κατάθλιψη άγχος φοβίες θυμός διατροφικές δυσκολίες πένθος και απώλεια σεξουαλικά προβλήματα χαμηλή αυτοεκτίμηση αναβλητικότητα, έλλειψη διεκδικητικότητας τικς διακοπή καπνίσματος επίδοση/απόδοση σε εξετάσεις, συνεντεύξεις χρόνιος πόνος χρόνιες παθήσεις καρκίνος δερματολογικές παθήσεις αυτοάνοσα νοσήματα και αθλητικές επιδώσεις.